Seks boven de vijftig, goed voor de gezondheid!

Wie dacht als kind dat zijn ouders nog aan seks deden? Getver. Bijna niemand toch. Om over opa en oma maar helemaal te zwijgen. Fout. Veel ouderen zijn zeer zeker nog seksueel actief, zo blijkt uit cijfers van Rutgers, het Nederlands kenniscentrum voor seksualiteit en seksuele gezondheid. Van de 55- tot 70-jarigen heeft 69 procent in het afgelopen half jaar seks met een partner gehad. Bij de 70- tot 80-jarigen gaat het om 51 procent. Nog sterker, het is nog goed voor de gezondheid ook.

Tekst Hans Bouwman Beeld Shutterstock

Volgens Rutgers vinden ouderen seks wel degelijk nog steeds belangrijk. Net als in andere leeftijdscategorieën vinden mannen het vaker belangrijker dan vrouwen: bij de mannen tussen de 55 en 79 jaar vindt 83 procent seks belangrijk, bij de vrouwen 61 procent.¹ Het belang dat mensen aan seks hechten, neemt iets af met het stijgen der jaren, maar wijzigt na de leeftijd van 55 jaar, vrijwel niet meer. Dat is maar goed ook, als we een studie uit 2019 van de Britse Anglia Ruskin University onder ruim 5700 mannen en vrouwen (vijftigplussers) mogen geloven².

Bij mannen die minder seks hebben nadat ze vijftig zijn geworden, stijgt het risico op ernstige ziekte met maar liefst twee derde. Hoewel vrouwen geen significante toename van ernstige gezondheidsproblemen hebben, werd wel geconstateerd dat vrouwen 64 procent meer kans hebben om onwel te worden als ze minder vaak seks hebben. Verder blijkt uit de studie dat mannen die na hun vijftigste zo goed als geen zin meer hebben in seks, maar liefst 63 procent meer kans hebben om gediagnosticeerd te worden met kanker, terwijl hun kans op een langdurige ziekte 41 procent stijgt. Volgens dr. Lee Smith, auteur van de studie, speelt mee dat seks een vorm van lichamelijke activiteit is. Het wordt uit de studie overigens niet duidelijk of een gebrek aan seks de ziekte veroorzaakt of dat het een teken is dat iemand ziek is en daardoor geen zin in seks heeft.

Goed voor het geheugen
Een studie uit 2016 beweert dat seks voor vrouwen goed is voor het geheugen³. De Canadese McGill University deed onderzoek naar de relatie tussen seks en het hersengedeelte dat emoties, geheugen en het zenuwstelsel controleert. Een groep van 78 vrouwen onder de 30 jaar werd bij een uitgebreide geheugentest gevraagd gezichten van mensen en moeilijke woorden te onthouden. Uit de resultaten blijkt dat de vrouwen die het meest seks hadden, beter waren in het onthouden van de woorden. Maar het vermogen om gezichten te herkennen bleef gelijk.

De hormonen en neurotransmitters die beloning doorgeven aan de hersenen, worden zowel geassocieerd met geheugen als met seksuele activiteit, volgens de onderzoekers. Seks stimuleert de hippocampus, het gedeelte van de hersenen waar impulsen binnenkomen. De hippocampus staat in direct contact met hersengedeelte dat het geheugen aanstuurt. Het onthouden van woorden gebeurt voor het grootste gedeelte in de hippocampus zelf, het visuele geheugen juist in het gedeelte daar omheen. Dus de seksueel meer actieve vrouwen hebben mogelijk een actievere hippocampus, mogelijk een gevolg van de frequente seks, redeneren de onderzoekers.

Meer levensvreugde
Een studie uit 2018, die gepubliceerd werd in het tijdschrift Sexual Medicine, bewijst dat seks, zeker op latere leeftijd, je gelukkiger maakt⁴. Voor hun onderzoek onderzochten Lee Smith en zijn collega’s de gegevens van bijna zevenduizend Britse volwassenen tussen 50 en 89 jaar. Zij moesten zelf bijhouden hoe vaak ze seks hadden en gaven aan in hoeverre bepaalde stellingen zoals ‘Ik geniet van de dingen die ik doe’ en ‘Ik heb tonnen energie’ op hen van toepassing waren. Op basis van hun antwoorden kreeg elke persoon vervolgens een score voor hun totale levensvreugde. De mensen die seksueel actief waren, hadden een betere levenskwaliteit. Ook degenen die zich erg verbonden voelden met hun partner behaalden een hogere score. Het ging om kleine verschillen, maar volgens de onderzoekers statistisch gezien groot genoeg om een verband vast te stellen.

Vrouwen blijken uit deze studie meer waarde te hechten aan knuffelen dan mannen. Bij mannen werden twee keer geslachtsgemeenschap per maand en kussen en strelen vooral geassocieerd met meer levensgenot, terwijl dat bij vrouwen vooral intimiteit zonder penetratie was. Hoe dan ook concluderen de onderzoekers dat seksuele intimiteit, van welke aard dan ook, belangrijk is voor ouderen.

Ook bij deze studie bleven er vragen zonder antwoorden over: de studie kon geen antwoord geven op de vraag of seks je geluk verhoogt of omgekeerd, maar volgens de onderzoekers geldt beide.

Bronnen

1. Casuïstiek Ouderen, seksindepraktijk.nl Rutgers, https://seksindepraktijk.nl/werkvelden/ouderenzorg/casuistiek/#:~:text=Een%20flink%20deel%20van%20de,jarigen%20gaat%20het%20om%2051%25.
2. Declines in Sexual Activity and Function Predict Incident Health Problems in Older Adults: Prospective Findings from the English Longitudinal Study of Ageing,  https://link.springer.com/article/10.1007/s10508-019-1443-4
3. Frequency of Penile–Vaginal Intercourse is Associated with Verbal Recognition Performance in Adult Women, https://link.springer.com/article/10.1007/s10508-016-0890-4
4. ‘Studie bewijst: seks maakt je écht gelukkiger, zeker op latere leeftijd’, Nele Annemans, HLN, 19-12-18, https://www.hln.be/seks-en-liefde/studie-bewijst-seks-maakt-je-echt-gelukkiger-zeker-op-latere-leeftijd~a361812a/