‘Mensen moeten veel meer vragen durven te stellen’

Dick Bos (62) stelt vragen. Al zijn hele leven lang. De Nijmegenaar noemt zich aanjager en helpt beginnende ondernemers met het opzetten van een business, met advies, begeleiding, bijeenkomsten, lezingen, groepspresentaties. In het kantoorpand van StartUp aan het Stationsplein in Nijmegen zitten ruim honderd ondernemers met Bos als eerste aanspreekpunt.

Tekst Hans Bouwman • Foto Rob Koppers

Veel ouderen zullen bij de naam Dick Bos denken aan een stripfiguur, de privédetective die een expert in jiujitsu is en menig misdaad oplost in de verhalen van zijn bedenker, de in Nijmegen geboren Alfred Mazure. De Dick Bos in dit verhaal is van de ‘bananen-Bos’. “Mijn vader en grootvader hadden in de binnenstad in Nijmegen een groothandel in fruit en groente en rijpten onder meer bananen.” Hij heeft dan ook geen moeite om een verhandeling te houden over het verven van bananen, de rijpheid en het plakken van Fyffys- en Chiquita-stickers in de vijf rijpkamers aan de Marialaan. De 62-jarige Nijmegenaar – veertig jaar getrouwd met Marjan, drie zonen: Mark, Ruben en Hugo – heeft geen moeite met praten, maar kan ook goed luisteren. Wie even met hem spreekt, merkt dat hij geïnteresseerd is in zijn gesprekspartner. Het stellen van vragen is dan ook een belangrijk item in zijn leven.

Bos werkt sinds 2015 bij StartUp in Nijmegen en is samen met Jan van Raaij aanspreekpunt voor startende ondernemers. “Ik probeer mensen hun eigen vragen te laten beantwoorden. Ze stellen vragen over van alles, voor advies over een kleur, een offerte of een bedrijfsnaam. Daarop reageer ik met vragen, want meestal weten ze zelf het antwoord allang. Ik schrik soms als ik zie dat veel mensen een onderneming beginnen zonder eerst vragen te stellen, zonder aan de klant te vragen wat hij wil. Alles wat ik doe is vragen stellen. Interesse tonen in de ander, misschien kun jij er iets aan toevoegen en misschien ook niet.”

Mensbeeld
Bos groeide op in Nijmegen en kijkt met tevredenheid terug op zijn jeugd, al heeft de ernstige ziekte van zijn 3 jaar oudere broer het gezin vroeger wel getekend. Tien jaar geleden is zijn broer overleden.

Na de meao kwam Dick in het groente-, fruit- en levensmiddelenbedrijf van zijn vader en ooms te werken. “Ik vond dat het daar absoluut anders moest. De zelfbedieningsgroothandel, gericht op de kleine zelfstandige winkelier moesten ze omturnen en zich vooral richten op de horeca met verse friet, vers vlees, althans dat vond ik. In september 1978 ben ik daar begonnen en na een half jaar dacht ik: ik weet helemaal niks.”

Daarop ging hij om ervaring op te doen het bedrijfsleven in, werkte bij Randstad (waar hij Marjan leerde kennen) en Brinkers Margarinefabriek om vervolgens een reclamebureau te beginnen. Uiteindelijk belandde hij bij StartUp en waar hij met zijn ervaring beginnende ondernemers adviseert.

“Wat ik altijd leuk vond en nog vind, is mensen helpen en het maakt niet uit of het een ondernemer is of niet. Waarom? Dat zal wel in mijn DNA zitten en van vroeger uit meegekregen. Ik ben opgevoed met de regel dat iedereen net zo belangrijk is als jijzelf bent en misschien wel belangrijker, dus stel je bescheiden op en stel vragen. Dat doe ik ook in mijn privéleven. Het leuke van het leven is om andermans verhaal te horen, waarom iemand iets doet. Ik hoor graag waar iemand mee zit, tegen aanloopt of juist blij van wordt. Ik heb maar een beperkt zicht op deze wereld. Dus hoe meer ik me laat informeren door anderen, des te mooier mensbeeld ik krijg. Ik wil weten wat een ander aan het tikken maakt. Daar word ik vrolijk van.”

Zuidpool
Vrolijk is een woord dat Bos een paar keer gebruikt in het gesprek. “Ik ben een vrolijk mens. Maar ik word nog vrolijker als ik naar theater ga, als ik een goede film zie. Zoals Hope Gap die onlangs was te zien in LUX. Daar kan ik ontzettend geëmotioneerd over zijn. Dat duurt maar heel even hoor. We gaan zeker elke week naar een museum en naar het theater. Zo heb ik onlangs Wie heeft mijn vader vermoord van Hans Kesting gezien. Wat een performance! Daardoor word ik uitgedaagd, daar moet ik bij nadenken. Dat zet mij op scherp. Net als door het lezen van een goed boek. Ik moet heel veel dingen doen die ik nog niet gedaan heb en waar ik geen donder van afweet. Mijn credo is serendipiteit, op basis van toeval dingen ontdekken waar je niet naar op zoek was, dat maakt mij vrolijk.”

De drang naar het onbekende bracht hem en zijn vrouw bijvoorbeeld in februari naar de Zuidpool. “Een fantastische reis. IJsschotsen op 100 meter afstand, zo groot als het Mercure Hotel, pinguïns, walvissen. Daar word ik vrolijk van, dat ik dat kan en mag beleven.”

Wordt een vrolijk mens als Dick Bos weleens boos? “Natuurlijk. Over van alles en nog wat. Op iemand die me afsnijdt, een stukje plastic dat ik niet van een komkommer af krijg. Er zijn een heleboel dingen waar ik me mateloos aan erger. Maar daar moet je eigenlijk niet boos over worden, dan word je zo’n cynische oude man.”

Darmkanker
Zo’n 8 jaar geleden werd bij Bos darmkanker geconstateerd. “Dat heeft me toen wel aan het denken gezet. Het leven is eindig en het einde kan sneller komen dan je denkt. Dus heb ik mijn leefstijl veranderd. Ik had verkeerde eetgewoonten: rauw vlees, biefstukken, tournedos, chocolade, schimmelkaas, rode wijn. Als ik begin, kan ik niet stoppen. Nu probeer ik te matigen in plaats van onmatig te drinken en te eten. Ik rook en drink niet meer en ga ook niet naar bed voor ik tien- tot vijftienduizend stappen heb gezet. Ik probeer nu zo min mogelijk vet en zo veel mogelijk groente en fruit te eten. Ja, ik ben nog steeds gek op bananen.”