De pauze die niemand wil…

De menopauze bestaat. Daarover geen misverstanden. Maar een andropauze, bestaat die ook? Te oordelen naar het aantal artikelen en boeken over dit onderwerp zou je haast gaan spreken van een ernstig probleem. Een geriater en een huisarts laten er hun licht over schijnen.

Door Rob Vunderink

Genoeg mannen menen zeker te weten dat de andropauze bestaat. Er zijn er nogal wat die zich rond hun vijftigste opgebruikt voelen en soms ook kampen met afgenomen lust of falende erecties. Maar klopt het? Is er werkelijk zoiets als een andropauze?

„Daar is verwarring over”, zegt prof. Marcel Olde Rikkert, als geriater verbonden aan het Radboudumc in Nijmegen. „Mannen op gevorderde leeftijd kunnen kampen met een verminderd libido of met afgenomen erectiemogelijkheden. Vaak is sprake van een algehele vermoeidheid, neemt de spierkracht af, voelen mannen minder energie, slapen ze slechter en zijn ze somber. Dat soort klachten vat men dan samen onder de noemer ‘andropauze’.”

De eerste halte is vaak de huisarts. „Mannen kloppen met dit soort problemen niet graag aan bij de dokter”, zegt Jaap Schuurmans, praktiserend in Groesbeek. „Meestal klagen ze over vermoeidheid, over lusteloosheid, en dan moet je doorvragen om tot de kern door te dringen. Artsen zijn op dat punt vaak terughoudend. Als de huisarts dan ook nog een vrouw is, is de patiënt nog minder openhartig. Zoals een vrouw haar problemen liever bij een vrouw aankaart, ligt het voor de hand dat een man liever een man raadpleegt. En wat dat betreft heeft de man het tij tegen, want het aantal vrouwelijke huisartsen krijgt de overhand.”

Met de jaren daalt bij de man het testosterongehalte. Die daling zet al rond het 25e levensjaar in. „De problemen verschillen per persoon”, aldus Olde Rikkert. „De snelheid van veroudering van hart, nieren, hersenen, maar ook van de klieren die de geslachtshormonen aanmaken, is individueel bepaald. Wie ongezond leeft, wordt sneller oud. Vooral overgewicht is een boosdoener. De geslachtsklieren gaan dan minder produceren. En vetweefsel doet er nog een schepje bovenop door testosteron om te zetten in het vrouwelijke hormoon oestrogeen. Dan heb je extra last van de vermindering van het testosteron.”

De beste remedie tegen de ‘andropauze’ is daarom gewicht verliezen. Je vertraagt dan het testosteronverlies.

Bij huisarts Schuurmans kloppen mannen soms aan om extra testosteron toegediend te krijgen. „Ze zeggen zich daar beter door te voelen. Maar dat schrijf ik niet graag voor, want bij toediening van testosteron gaat het lichaam zelf minder produceren en dat is een onomkeerbaar effect.”

Over die onomkeerbaarheid is in de medische wereld het laatste woord nog niet gezegd, maar toedienen van testosteron vindt ook Olde Rikkert niet wenselijk. „Bij testosterongebruik stimuleer je de prostaat. Dan moet wel vaststaan dat iemand geen sluimerende prostaatkanker heeft, want anders versnel je dat. Of het bevordert prostaatvergroting.”

De resultaten van een onderzoek naar het testosterongehalte onder sporters vielen uit in het voordeel van balletdansers. „Wij hebben gewonnen”, juichten ze. Olde Rikkert spreekt van toeval. „Bovendien is het een misverstand te denken dat een hoger testosterongehalte altijd beter is.”

Behalve een goed gewicht door gezond te eten en veel te bewegen, adviseren artsen van de sigaret af te zien. En voldoende te slapen.

En viagra, helpt die dan niet tegen de ‘andropauze’? Olde Rikkert: „Viagra is een vaatverwijder. Je ziet bij mannen die met een vaatvernauwing kampen, vaak ook een potentieprobleem. Door viagra keert de potentie tijdelijk terug, maar je libido neemt daarbij niet toe.”

Dan ben je als man mooi in de aap gelogeerd. Dankzij viagra staan je vaten wijd open, is de doorbloeding optimaal en ben je seksueel klaar voor een hoogstandje. Alleen heb je geen zin. Dan ben je eigenlijk nog beter af met die vermaledijde pauze.